ఆనల్ ఫిషర్ అంటే ఏమిటి?
ఆనల్ ఫిషర్ అనేవి మలద్వారం వద్ద చిన్న, సన్నని, అండాకార ఆకారపు పగుళ్లు లేదా పుండ్లు. అవి సాధారణంగా మలద్వార మార్గము యొక్క గోడల మీద వస్తాయి, ముఖ్యంగా వెనుక వైపున ఉంటాయి. మలద్వార మార్గము అనేది పురీషనాళం మరియు మలద్వారం మధ్య ఒక గొట్టం వంటి నిర్మాణం. పాయువు/మలద్వారం వద్ద రక్తస్రావంతో బాధ మరియు నొప్పి అనేవి ఈ వ్యాధి సాధారణ లక్షణాలు. అవి ఏ వయసులో వారికైనా సంభవించవచ్చు. సాధారణంగా, వాటిని మొలల వ్యాధి అని భ్రమపడతాము. ఫిషర్లు తీవ్రముగా లేదా దీర్ఘకాలికంగా ఉంటాయి. తీవ్రమైన ఫిషర్లు ఒక చిన్న పగులు మాదిరిగా ఉంటాయి, కానీ దీర్ఘకాలిక ఫిషర్లు మలద్వార మార్గము యొక్క గోడల మీద చర్మం గడ్డల్లా ఉంటాయి.
ప్రధాన సంకేతాలు మరియు లక్షణాలు ఏమిటి?
నొప్పి మరియు రక్తస్రావం అనేవి సాధారణ లక్షణాలు. సాధారణంగా, నొప్పి ప్రేగుల కదలికల సమయంలో ప్రారంభమవుతుంది మరియు కొన్ని గంటల పాటు కొనసాగుతుంది. దురద మరియు వాపు కూడా అనుభవించబడుతున్నాయి. నొప్పి తీవ్రత సహించదగినది, కానీ కొన్నిసార్లు తీవ్రమైన నొప్పి అనుభవించవచ్చు.ఎర్రటి రక్తం మచ్చలు మలంపై, లేదా టిష్యూ పేపర్ మీద లేదా మలద్వారం చుట్టూ కనిపిస్తాయి. పాయువు/మలద్వార చర్మంపై ఒక సన్నని పగులు కనిపిస్తుంది. ఈ వ్యక్తికి సాధారణంగా రెండు ప్రేగు కదలికల మధ్య ఈ లక్షణాల నుండి స్వేచ్చగా లభిస్తుంది.
ప్రధాన కారణాలు ఏమిటి?
ఆనల్ ఫిషర్లు అనేవి మలద్వార మార్గము ద్వారా మలబద్దకం వలన, గట్టి, భారీ మలం ప్రయాణించినప్పుడు ప్రధానంగా ఉత్పన్నమవుతాయి. క్రోన్'స్ వ్యాధి వంటి ప్రేగు వాపు వ్యాధుల వలన కూడా ఈ ఫిషర్లు ఏర్పడవచ్చు. గర్భం ధరించినప్పుడు మరియు ప్రసవ సమయంలో కూడా ఫిషర్లు సంభవించవచ్చు. విరేచనాలు మరియు నిరంతరంగా వచ్చే అతిసారంకూడా ఒక అంతర్లీన కారణం కావచ్చు.
ఎలా నిర్ధారించాలి మరియు చికిత్స ఏమిటి?
వైద్యులు ఒక వేలుకు తొడుగు(glove) ధరించన వేలుని పెట్టడం ద్వారా లేదా ఒక అనోస్కోప్ (ఒక చివరలో కెమెరాను అమర్చిన ఒక సన్నని గొట్టం) లోపలకు పెట్టడం ద్వారా మలద్వార మార్గాన్ని తనిఖీ చేస్తారు. ఆనల్ ఫిషర్ యొక్క స్థానం కూడా సాధ్యమయ్యే కారణాన్నితెలుపుతుంది. క్రోన్'స్ వ్యాధి కారణంగా ఫిషర్లు అనేవి వెనుక లేదా ముందు కన్నా పక్కన సంభవించవచ్చు. అవసరమైతే, మరింత నిర్ధారణ కోసం లేదా అంతర్లీన పరిస్థితులను విశ్లేషించడానికి, వైద్యులు బాధిత వ్యక్తి యొక్క పరిస్థితిని బట్టి సిగ్మాయిడోస్కోపీ (sigmoidoscopy) లేదా కోలొనోస్కోపీ (colonoscopy)ను ఉపయోగించవచ్చు.
ఆనల్ ఫిషర్లను సులభంగా చికిత్స చేయవచ్చు మరియు కొన్ని వారాల్లో వాటికవే తగ్గిపోతాయి కానీ, అంతర్లీన పరిస్థితులకు చికిత్స చేయకపోతే పునరావృతమవుతాయి. సాధారణంగా, పీచుపదార్థం (ఫైబర్) అధికంగా ఉండే ఆహారం మరియు నీరు పుష్కలంగా తాగడం వల్ల మలమును మృదువుగా చేయవచ్చు మరియు పెద్ద మొత్తంలో మలాన్ని సులభంగా బయటకు పంపించవచ్చు, తద్వారా మరింత నష్టం జరగకుండా నిరోధించి మరియు ఆనల్ ఫిషర్లను నయం చేయడానికి కుదురుతుంది. మలద్వార నొప్పి నుండి ఉపశమనం అందించడానికి మత్తుమందులను సమయోచితంగా వాడవచ్చు. మలాన్ని మృదువు చేసే మందులను కూడా చికిత్సలో సూచించబడతాయి.
రోజులో 10-20 నిమిషాల పాటు పలు సార్లు ఒక వెచ్చని తొట్టి స్నానం చేస్తే మలద్వార కండరాలకు ఉపశమనాన్నీ కలిగించి మరియు విశ్రాంతిని కలుగ చేస్తుంది. నార్కోటిక్ నొప్పి మందులు మలబద్ధకాన్నీ ప్రేరేపించడం వలన వాటిని ఉపయోగించరాదు. నైట్రో-గ్లిసరిన్ (nitro-glycerine) లేపనం మరియు కాల్షియం ఛానల్ బ్లాకర్ల (calcium channel blockers) వంటి మందులు ఉపయోగించబడతాయి. చాలా అరుదుగా శస్త్రచికిత్స చికిత్సను నిర్వహిస్తారు. శస్త్ర చికిత్సలో బోట్యులిన్ టాక్సిన్ ఇంజెక్షన్ (botulinum toxin injection) మరియు స్పిన్స్టెరోటోమీ (sphincterotomy) (anal sphincter కు సంబంధించిన శస్త్రచికిత్స) ఉంటుంది. శస్త్రచికిత్సా విధానాలతో ప్రేగు నియంత్రణ కోల్పోయే ప్రమాదం తక్కువగానే
అల్లోపతి : నొప్పిగా ఉన్నప్పుడు నొప్పినివారణ మాత్రలు (Nimsulide, Ibuprofen , diclofenac, aceclofenac) వాడాలి . ఇన్ఫెక్షన్ అయి చీము , రసి కారుతున్నప్పుడు ఫిస్టులా దరిదాపుపా శుభ్రము చేస్తూఉండాలి. . . యాంటీబయోటిక్స్ (ciprofloxin +ornidazole) వాడాలి.
ఏమీ చెయ్యకుండా ఉండడము : రసి శుభ్రము చేస్తూ ఉండి విరోచనము సాఫీ గా అయ్యేటట్లు ఆహారనిమాలు మార్చుకోవాలి .
ఫిస్టులాని తెరచి ఉంచడం : మూసుకొని ఉన్న గాయాన్ని కట్ చేసి తెరచి ఉంచి క్లీనింగ్ చేస్తూ ఉండలి .. లోపనుంది మానుకుంటూ వస్తుంది . ఇన్ఫెక్షన్ అవకుండా యాంటీబయోటిక్స్ వాడాలి.
సర్జెరీ : మంచి శస్త్రచికిత్స వైద్యనిపుణుని సంప్రదించి తగిన సలహా , సహాయాన్ని పొందాలి .
ఆయుర్వేదము : క్షారసూత్ర ప్రక్రియ ద్వారా క్షార సూత్ర వైద్య ప్రక్రియతో భగంధరం దూరం అవుతుందని ఓరుగల్లు నగరంలోని ప్రభుత్వ ఆయుర్వేద వైద్యశాల మెడికల్‌ ఆఫీసర్‌ డాక్టర్‌ కెఎంవిడి ప్రసాద్‌ చెప్పారు. దీనిలో ఔషధాలు లేపనం చేసి ఒక నూలు దారాన్ని మలద్వారంనుంచి ఫిస్టులా మార్గంలోకి పంపి బైటనుంచి ముడి వేస్తారు. దారం లోపలినుంచి కోసుకుంటూ గాయాన్ని మాన్పుతూ బైటకు వస్తుంది. ఈ విధానమే కాకుండా ప్రారంభావస్థలో జాత్యాదిఘృతం వంటి రోపణ ఔషధాలను ప్రయోగించి కూడా వ్యాధిని తగ్గించవచ్చు.
తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలు
చేపలు, కారం, మసాలలను, వాడకూడదు,
మద్యం సేవించడం, ధూమపానం, పనికిరాదు,
మజ్జిగ, కొబ్బరినీళ్ళు, పళ్ళరసాలు వంటివి తాగాలి.
మలబద్దకం కాని కాయగూరలు, ఆకుకూరలు, ఎక్కువగా తినాలి.
ఎక్కువ ప్రయాణాలు ఎక్కువ సేపు కూర్చోవడం పనికిరాదు.
మనం కూర్చునే కుర్చి అడుగునుంచి గాలివచ్చేలా ఉండే కుర్చిలోనే కూర్చొవాలి.శరీరానికి చల్లగాలి అవసరం.
చెప్పుకోవాలంటే సిగ్గు. అలాగని వూరుకోవాలంటే భయం! నలుగురిలో ఎక్కడ నగుబాటుకు గురవుతామోనన్న శంక.. పట్టించుకోకుండా తిరిగితే ఇదెంత పెద్ద సమస్యగా పరిణమిస్తుందోనన్న ఆందోళన. ఇవన్నీ నిరంతరం మనసును తొలి చేస్తుంటాయి. ఏ పని చెయ్యాలన్నా ఇదే బెరుకు. మలద్వారానికి సంబంధించి ఏ సమస్య తలెత్తినా ఆ బాధలకు తోడు మనసు కూడా ఇలా పరిపరివిధాలుగా విలకమై పోతుంటుంది. ఇక భగందరం వంటి సమస్యలైతే ఈ బాధ మాటల్లో చెప్పలేం! మలద్వారం చుట్టుపక్కల ఎక్కడో పుండులా మొదలవుతుంది. చిట్లి చీము కారుతూ వేధించి.. కొద్దిరోజుల్లో మానినట్లే ఉంటుంది. పోయిందిలెమ్మని అనుకుంటుండగానే మళ్లీ మొదటికి వస్తుంటుంది. ఇలా ఆ చుట్టు పక్కలే ఒకటి.. రెండు.. చాలా పుండ్లు మొదలవ్వచ్చు. పైపైన పుండ్లు మానినట్లే ఉంటాయి, కానీ ఎక్కడో లోపలి నుంచి మళ్లీ మొలుచుకొస్తుంటాయి. నిజానికి ఈ సమస్యకు మూలం పైన చర్మం మీద కాదు.. లోలోపల ఎక్కడో మలమార్గం నుంచే ఉంటుంది. దాన్ని ఆ లోపలి నుంచి సంపూర్ణంగా ముయ్యగలిగితేనేగానీ ఇది మానదు. ఇదే భగందరం! ఒక రకంగా మొండి సమస్య. సరైన నైపుణ్యంతో చికిత్స చెయ్యకపోతే.. మొదటికే మోసం వచ్చి, మలంపై పట్టు కూడా కోల్పోయే ప్రమాదం ఉంటుంది. అందుకే దీన్ని సరిగ్గా గుర్తించటం.. మూలాలు ఎక్కడున్నాయో తెలుసుకుని.. అది సంపూర్ణంగా తొలగిపోయేలా సరైన చికిత్స తీసుకోవటం అవసరం.
మలద్వార బాధల గురించి మాటల్లో చెప్పటం కష్టం! అందుకే చాలామంది సాధ్యమైనంత వరకూ తోసేసుకు తిరిగేందుకు ప్రయత్నిస్తుంటారు. కానీ ఇవి తెచ్చిపెట్టే చికాకు, బాధ, ఇబ్బందుల కారణంగా అట్టే కాలం వీటిని విస్మరించటం కష్టం. రెండోది- ముడ్డి దగ్గర వచ్చే సమస్యలన్నీ ఒకే రకం కూడా కాదు. వీటిల్లో మూలశంక, భగందరం, చీలికల వంటి చాలా సమస్యలు ఉంటాయి. వీటిలో కొన్ని అప్పటికప్పుడు అంత ఇబ్బంది పెట్టకపోయినా మెల్లగా ముదిరి తీవ్ర ఇబ్బందులూ తెచ్చిపెట్టొచ్చు. కాబట్టి మలద్వారం వద్ద ఏదైనా ఇబ్బంది అనిపించినప్పుడు వైద్యులకు చూపించుకుని.. అసలా సమస్య ఏమిటో నిర్ధారించుకోవటం, సత్వరమే వాటికి చికిత్స తీసుకోవటం ఉత్తమం. ఉదాహరణకు భగందరాన్నే తీసుకుంటే.. మామూలుగా ఎవరికి వారు దీన్ని గుర్తుపట్టటం కష్టం. ఎందుకంటే మలద్వారం చుటుపక్కల ఎక్కడో.. చిన్న సెగగడ్డలా మొదలవుతుంది కాబట్టి చాలామంది దీన్ని అసలు మలద్వారానికి సంబంధించిన సమస్య అనే అనుకోకపోవచ్చు. కానీ అది వదలకుండా మళ్లీమళ్లీ వేధిస్తూనే ఉంటుంది. చివరకు పగిలి చీము-రక్తం వస్తోందనో.. బట్టలు ఖరాబవుతున్నాయనో.. ఎప్పుడో వైద్యుల వద్దకు వస్తుంటారు. ఇది ఇన్ఫెక్షన్ కాబట్టి దీన్ని సాధ్యమైనంత త్వరగా తగ్గించుకోవటం మంచిది. దీనికి సర్జరీ ఒక్కటే సరైన చికిత్స! దీనిలో కూడా చాలా రకాలుంటాయి. ఈ మార్గాల మూలాలను గుర్తించటం, కండర వలయాలు దెబ్బతినకుండా నైపుణ్యంతో చికిత్స చెయ్యటం ముఖ్యం.
ఏమిటీ ఫిస్టులా?
తేలిక భాషలో చెప్పాలంటే.. గోడలో పైనుంచి ఒక నీళ్ల గొట్టం వస్తోందనుకుందాం. ఆ గొట్టం ఎక్కడన్నా పగిలితే దాని నుంచి నీరు బయటకు లీకై.. అక్కడ గోడను పాడుచేసి.. ఏదోవైపు నుంచి బయటకు వస్తుంటుంది. ఒక రకంగా భగందరం కూడా అంతే. మలద్వారం నుంచి బయటకు 'దారులు' ఏర్పడటం, ఇవి చుట్టుపక్కల చర్మం మీద ఎక్కడో పైకి తేలటం ఈ సమస్యకు మూలం. ఇలా ఎందుకు జరుగుతుందో చూద్దాం.
మలద్వారం లోపలి గోడలకు కొన్ని గ్రంథులు (యానల్ గ్లాండ్స్‌) ఉంటాయి. ఇవి మల మార్గంలో జిగురులాంటి స్రావాలను విడుదల చేస్తూ.. మలవిసర్జన సాఫీగా జరిగేలా సహకరిస్తుంటాయి. వీటి మార్గాలు మలద్వారంలోకి తెరచుకొని ఉంటాయి. ఏదైనా కారణాన వీటి మార్గం మూసుకుపోతే వీటి నుంచి వచ్చే జిగురు స్రావాలు మలమార్గంలోకి రాకుండా లోపలే నిలిచిపోతాయి. మెల్లగా మలంలో ఉండే బ్యాక్టీరియా సూక్ష్మక్రిముల వంటివి దీనిలో చేరి చీము పడుతుంది. దీంతో ఇది చీముగడ్డలా (యానల్ ఆబ్సెస్‌) తయారవుతుంది. ఈ చీము బయటకు వచ్చే మార్గం లేక.. పక్కనున్న కండరాలను తొలుచుకుంటూ అక్కడి ఖాళీల మధ్య నుంచి క్రమంగా లోపల్లోపలే విస్తరించటం మొదలుపెడుతుంది. ఇది మెల్లగా మలద్వారం చుట్టుపక్కల ఎక్కడో చోటకు చేరుకుని.. అక్కడ పైకి సెగగడ్డలా కనబడుతుంది. దీనికి రంధ్రం పడితే ఇందులోంచి చీము బయటకు వస్తుంటుంది. అయినా పైన ఇన్ఫెక్షన్ సోకిన గ్రంథి అలాగే ఉంది కాబట్టి తిరిగి మళ్లీ మళ్లీ చీము వస్తూనే ఉంటుంది. అందుకే చీము బయటకు పోయినా.. సమస్యకు మూలం గ్రంథిలో ఉంది కాబట్టి, దాన్ని తొలగిస్తేనే ఫిస్టులా పూర్తిగా నయమవుతుందని గుర్తించాలి.
అసలా మలద్వార గ్రంథులు ఎందుకు మూసుకుపోతాయన్నది కచ్చితంగా చెప్పటం కష్టం. కొందరిలో మలబద్ధకం వంటివి, మరికొందరిలో ఇతరత్రా కారణాలూ దీనికి కారణం కావచ్చు. మొత్తమ్మీద ఈ సమస్య స్త్రీలలో కంటే పురుషుల్లో అధికం. వృద్ధులకూ రావచ్చుగానీ యువకుల్లో ఎక్కువ. ఒకసారి గ్రంథులకు చీముపట్టి, లోపల దారులు ఏర్పడిన తర్వాత.. దానంతట అదే మానటం కష్టం. ఆ ఫిస్టులా మార్గాన్ని శుభ్రం చేసి వదిలేసినా ఉపయోగం ఉండదు. ఇన్ఫెక్షన్ సోకిన గ్రంథి అలాగే ఉంటుంది కాబట్టి సమస్య మళ్లీమళ్లీ తిరగబెడుతూనే ఉంటుంది. సక్రమమైన చికిత్స తీసుకోకపోతే ఇది మానదు. నాటు విధానాలను ఆశ్రయిస్తే మల విసర్జన మీద పట్టు పోయే ప్రమాదం ఉండటం దీనితో ఎదురయ్యే పెద్ద ఇబ్బంది.
నిర్ధారణ ఎలా?
చీముగడ్డతో వచ్చినప్పుడు.. ముందుగా చీమును తొలగించి మార్గాన్ని శుభ్రం చేస్తారు. అక్కడి కండర కణజాలమంతా వాచి ఉంటుంది కాబట్టి నిపుణులైన వైద్యులు తప్పించి ఆ సమయంలో లోలపకు గొట్టం ప్రవేశపెట్టటం వంటివేవీ చెయ్యకూడదు. ఎందుకంటే ఆ గొట్టం వేరే భాగాల్లోకి చేరి, కొత్త మార్గాలను సృష్టించే ప్రమాదం ఉంటుంది. అందువల్ల చీమును తొలగించాక, అక్కడి కణజాలం వాపు వంటివన్నీ తగ్గిన తర్వాత.. పరీక్షలు చేసి ఫిస్టులాను కచ్చితంగా గుర్తిస్తారు.
* వేలితో పరీక్షించటం: ఫిస్టులాను చాలా వరకూ లక్షణాలను బట్టే గుర్తించొచ్చు. మలద్వారం బయటగానీ, లోపలికి గానీ వేలు పెట్టి చూస్తే రంధ్రం ఉన్న భాగం తగులుతుంది. నైపుణ్యాన్ని బట్టి మార్గం ఎక్కడికి వెళ్తుందో కూడా కొంతవరకూ తెలుసుకోవచ్చు.
* ఎండోయానల్‌ స్కాన్: సన్నగొట్టంలా ఉండే అల్ట్రాసౌండ్‌ పరికరాన్ని మలద్వారంలోకి పంపి పరీక్షిస్తారు. దీంతో ఫిస్టులా మార్గం లోపలికి తెరచుకొని ఉంటే గుర్తించొచ్చు. సాధారణంగా మలద్వార కండరాల్లో ఎక్కడా గాలి ఉండదు. ఒకవేళ గాలి ఉన్నట్టు తేలితే అక్కడ మార్గం ఉన్నట్టుగా గుర్తిస్తారు. ఇది చవకైన, తేలికైన పరీక్ష.
* ఎంఆర్‌ఐ: ఫిస్టులా దారులు మరీ సంక్లిష్టంగా ఉంటే ఎంఆర్‌ఐ స్కానింగు చెయ్యాల్సి ఉంటుంది. దీనిలో ఎన్ని దారులు ఎలా ఉన్నదీ స్పష్టంగా తెలుస్తుంది.
వీటి ఆధారంగా వైద్యులు లోపల మార్గం ఒకటే ఉందా? చాలా మార్గాలున్నాయా? అవి మలద్వారానికి దగ్గరగా, కిందగానే ఉన్నాయా? లేక పైనుంచి ఉన్నాయా? ముఖ్యంగా మల నియంత్రణకు ఉపయోగపడే కీలకమైన రెండు కండర వలయాలకు (స్ఫింక్టర్‌కు) ఇవి దగ్గరగా ఉన్నాయా? వాటి మధ్య నుంచి వస్తున్నాయా? ఎక్కడి నుంచి మొదలై ఎటు వెళుతున్నాయి? వంటివన్నీ గుర్తిస్తారు. చికిత్సకు ఇది ఏరకమన్నది గుర్తించటం చాలా కీలకం.
చికిత్స ఏమిటి?
సాధారణంగా భగందరం దానంతట అదే మానిపోవటమనేది ఉండదు. చాలాసార్లు దీనికి సర్జరీ తప్పదు. ఏ చికిత్స చేసినా ఇది మళ్లీ మళ్లీ రాకుండా పూర్తిగా మూసుకుపోయేలా చూడటం ముఖ్యం. రెండోది- ఈ చికిత్సా క్రమంలో మలవిసర్జనను నియంత్రించే రెండు కండరవలయాలూ (స్ఫింక్టర్లు) దెబ్బతినకుండా చూడటం మరింత ముఖ్యం. దీనికోసం ఎప్పటి నుంచో చేస్తున్న ప్రామాణిక సర్జరీ విధానాలతో పాటు ఇటీవలి కాలంలో కొత్తరకాలూ అందుబాటులోకి వచ్చాయి. భగందరం మార్గం ఎలా ఉంది? ఎక్కడి నుంచి ఉంది? స్ఫింక్టర్లకు దగ్గరగా ఉందా? వంటి అంశాలన్నింటినీ పరిగణనలోకి తీసుకుని వైద్యులు వీటిలో ఏ విధానం ఉత్తమమన్నది నిర్ధారిస్తారు.
* ఫిస్టులాటమీ: చాలకాలంగా అనుసరిస్తున్న, ఇప్పటికీ ప్రామాణికమైన విధానం ఇది. భగందరం మార్గం లోపలా బయటా స్పష్టంగా ఉన్నప్పుడు దాని గుండా గొట్టాన్ని పంపటం, మార్గం మొత్తాన్ని తెరవటం, శుభ్రం చేసి.. చీముపట్టిన గ్రంథిని తీసేసి.. వదిలేయటం ద్వారా దానంతట అదే మానేలా చూస్తారు. దీనివల్ల చాలాసార్లు బాగానే మానుతుంది. ఫిస్టులా మార్గం కండరంలో తక్కువ భాగానికే పరిమితమైనప్పుడు ఇది ఉత్తమమైన విధానం. ఈ విచక్షణ ముఖ్యం కాబట్టి నిపుణులైన వైద్యుల వద్ద చేయించుకోవటం ముఖ్యం.
* 'లిఫ్ట్‌' సర్జరీ: ఇటీవలి కాలంలో అందుబాటులోకి వచ్చిన ఈ 'లైగేషన్‌ ఆఫ్‌ ఇంటర్‌ స్ఫింక్టరిక్‌ ఫిస్టులా ట్రాక్ట్‌' పద్ధతితో మెరుగైన ఫలితాలు కనబడుతున్నాయి. మన మలద్వారం వద్ద అంతర, బాహ్య కండర వలయాలకు (ఇంటర్నల్‌, ఎక్స్‌టర్నల్‌ స్ఫింక్టర్లు) తోడు కటి-మలద్వార (ప్యూబోరెక్టాలిస్‌) కండరం కూడా ఉంటుంది. బాహ్య, అంతర కండర వలయాలు రెండూ ఒకదానితో మరోటి అనుసంధానమై పని చేస్తాయి. మలాన్ని పట్టి ఉంచటంలో కటి-మలద్వార కండరం ప్రధానమైంది. ఇది దెబ్బతింటే మల విసర్జనపై పట్టు పోతుంది. అందుకని ఇవేవీ దెబ్బతినకుండా.. ఈ లిఫ్ట్‌ పద్ధతిలో అంతర, బాహ్య కండర వలయం మధ్యలోంచి లోపలికి వెళ్లి, ఫిస్టులా మార్గాన్ని గుర్తించి.. దాన్ని మధ్యలో కత్తిరిస్తారు. రెండు వైపులా శుభ్రం చేసి, అటూఇటూ ముడివేసేస్తారు. ఈ ప్రక్రియతో ఫిస్టులా నయం కావటమే కాకుండా మల విసర్జన మీద పట్టు కూడా దెబ్బతినదు, 90% వరకూ మళ్లీ వచ్చే అవకాశాలు కూడా ఉండటం లేదని తాజా అధ్యయనాలు చెబుతున్నాయి.
* సీటన్‌ విధానం: కొన్ని రకాల ఫిస్టులాలకు- భగందర మార్గం లోపలి నుంచి దారం వంటిదాన్ని లోపలికి పంపి, మలద్వారం గుండా బయటకు తెచ్చి ముడివేసే విధానం బాగానే ఉపయోగపడుతుంది. క్రమేపీ బిగువుగా ముడి వేస్తూ.. కొన్ని నెలల సమయంలో మార్గం దానంతట అదే మానిపోయేలా చూడటం ఈ విధానం ప్రత్యేకత. క్షారసూత్రం పేరుతో మన దేశంలో కూడా ఈ విధానం చిరకాలంగా అమల్లో ఉంది. కండరం ఎంత భాగం ప్రభావితమైందో తెలియనప్పుడు తాత్కాలికంగా ఈ చికిత్స చేసి తర్వాత పూర్తిగా మానేలా చేయటానికి ఏ విధానాన్ని అనుసరించాలో నిర్ధరిస్తారు. ఏ రకం భగందరానికి ఇది బాగా ఉపయోగపడుతుందన్నది గుర్తించి చికిత్స చెయ్యటం కీలకం.
* ఫిబ్రిన్‌ గ్లూ: భగందర మార్గాన్ని శుభ్రం చేసి.. దానిలోకి జిగురువంటి పదార్ధాన్ని ఎక్కించి.. రెండు వైపులా కుట్టేస్తారు. దీనివల్ల తాత్కాలికంగా మార్గం మూసుకుపోయి మానినట్లే అనిపించినా దీర్ఘకాలంలో మళ్లీ వస్తున్నట్టు గుర్తించారు. అలాగే 'ఫిస్టులా ప్లగ్‌' అనే మరో విధానం కూడా ఉంది. దీనిలో జంతుచర్మం నుంచి తయారు చేసిన ప్లగ్‌ను అమర్చి మార్గాన్ని మూసేస్తారుగానీ వీటికి అయ్యే ఖర్చు ఎక్కువ, దీర్ఘకాలంలో మళ్లీ వచ్చే అవకాశం ఉంటోంది. అందుకని సర్జరీని తట్టుకోలేని వృద్ధులు, కండరాలు బాగా బలహీనపడిన వారికి దీనిని సిఫార్సు చేస్తుంటారు.
సర్జరీ తర్వాత..
ఆపరేషన్‌ తర్వాత వైద్యులు అవసరాన్ని బట్టి యాంటీబయాటిక్స్‌తో పాటు నొప్పి తెలియకుండా మందులు సిఫార్సు చేస్తారు. అలాగే మలవిసర్జన ఇబ్బంది లేకుండా సాఫీగా అయ్యేందుకు కూడా మందులు ఇస్తారు. ఇవాల్టిరోజున అందుబాటులో ఉన్న సమర్థ విధానాలతో సర్జరీ చేస్తే ఫిస్టులా మళ్లీ తిరిగి వచ్చే అవకాశాలు తక్కువనే చెప్పాలి.
స్త్రీలలో మరింత సమస్యాత్మకం!
కొందరు స్త్రీలకు భగందరం- యోని వద్ద ముందు భాగంలో తెరచుకొని ఉంటుంది. ఇది చాలా ప్రమాదకరమైంది. ఎందుకంట యోని వైపున కండర వలయం పల్చగా ఉంటుంది. రెండోది కాన్పు అయిన వారిలో ఈ కండరం మరింతగా సాగినట్త్లె దృఢత్వాన్ని కూడా కోల్పోయి ఉంటుంది. పురుషులతో పోలిస్తే వీరిలో మలంపై పట్టు కోల్పోయే ముప్పు మరింత ఎక్కువ. అందుకే స్త్రీలు, వృద్ధులకు సర్జరీ మరింత జాగ్రత్తగా చెయ్యాల్సి ఉంటుంది.
యానల్ ఫిషర్ (ఆనల్ ఫిషర్) కొరకు మందులు
| Medicine Name | Pack Size | |
|---|---|---|
| Nitrocontin | NITROCONTIN 2.6MG TABLET 25S | |
| Schwabe Ratanhia CH | Schwabe Ratanhia 1000 CH | |
| GTN Sorbitrate CR | GTN SORBOTRATE 6.4MG TABLET CR 30S | |
| Bjain Ratanhia Mother Tincture Q | Bjain Ratanhia Mother Tincture Q | |
| Dr. Reckeweg Syphilinum Dilution | Dr. Reckeweg Syphilinum Dilution 1000 CH | |
| Schwabe Sal carolinum CH | Schwabe Sal carolinum 1000 CH | |
| Schwabe Ratanhia MT | Schwabe Ratanhia MT | |
| SBL Syphilinum Dilution | SBL Syphilinum Dilution 1000 CH | |
| ADEL Ratanhia Mother Tincture Q | ADEL Ratanhia Mother Tincture Q | |
| Dr. Reckeweg Ratanhia Dilution | Dr. Reckeweg Ratanhia Dilution 1000 CH | |
| Bjain Syphilinum Dilution | Bjain Syphilinum Dilution 1000 CH | |
| Omeo Piles Ointment | Omeo Piles Ointment | |
| Dr. Reckeweg Ratanhia Q | Dr. Reckeweg Ratanhia Q | |
| Schwabe Syphilinum CH | Schwabe Syphilinum 1000 CH | |
| ADEL Ratanhia Dilution | ADEL Ratanhia Dilution 1000 CH | |
| Dibucaine | Dibucaine 1% Ointment | |
| GTN | GTN Spray | |
| Nitroderm Tts | Nitroderm Tts 10 Mg Patch | |
| Nitrogesic | Nitrogesic 0.2 %W/W Ointment | |
| Nitrolingual | Nitrolingual 0.4 Spray | |
| Angiplat Tablet | Angiplat 2.5 Capsule TR | |
| Top Nitro | Top Nitro 10 Transdermal Patch | |
| Angispan | Angispan - TR 2.5 mg Capsule | |
| Nitrocin (Pen) | Nitrocin (Pen) 25 Mg Spray |
